Επενδύμωμα Εγκεφάλου
Εισαγωγή:
Το Επενδύμωμα Εγκεφάλου είναι ένας πρωτοπαθής Όγκος Εγκεφάλου. Αναπτύσσεται από τα υποστηρικτικά κύτταρα του εγκεφάλου τα οποία ονομάζονται επενδυματικά. Εκτός από τον Εγκέφαλο, πολύ συχνά εντοπίζεται στον Νωτιαίο Μυελό. Εμφανίζεται συχνότερα στα παιδιά και συνήθως εντοπίζεται στην παρεγκεφαλίδα. Στους ενήλικες παρουσιάζεται πιο σπάνια και συνήθως ανευρίσκεται στον Νωτιαίο Μυελό (Επενδύμωμα Σπονδυλικής Στήλης).
Τι είναι το Επενδύμωμα Εγκεφάλου;
Το Επενδύμωμα Εγκεφάλου είναι ένας πρωτοπαθής Όγκος Εγκεφάλου. Προέρχεται από τα επενδυματικά κύτταρα. Εκτός από τον Εγκέφαλο, πολύ συχνά εντοπίζεται και στον Νωτιαίο Μυελό. Ανήκει στα Γλοιώματα του Εγκεφάλου. Παρουσιάζει διαφορετικό βαθμό κακοήθειας (Βαθμός 1, 2 ή 3 κατά WHO: World Health Organization), ανάλογα με τον ιστολογικό τύπο.
Σε ποιους ασθενείς εμφανίζεται;
Το Επενδύμωμα Εγκεφάλου συχνότερα εμφανίζεται σε παιδιά, ενώ στους ενήλικες παρουσιάζεται πιο σπάνια. Γενικότερα, είναι ο τρίτος σε συχνότητα όγκος εγκεφάλου στα παιδιά.
Η ακριβής συχνότητα εμφάνισης του Επενδυμώματος υπολογίζεται ότι είναι λιγότερο από το 2% των πρωτοπαθών όγκων του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος στους ενήλικες. Στα παιδιά, το ποσοστό εμφάνισης είναι υψηλότερο, περίπου 6% για τις ηλικίες έως 14 ετών.
Που εντοπίζεται;
Το Επενδύμωμα είναι ένας πρωτοπαθής όγκος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Εμφανίζεται στον Εγκέφαλο ή τον Νωτιαίο Μυελό και δεν προέρχεται από καρκινικά κύτταρα (μετάσταση) από άλλο όργανο του σώματος. Στα παιδιά, πιο συχνά εντοπίζεται στην παρεγκεφαλίδα. Στους ενήλικες ανευρίσκεται πιο συχνά στον Νωτιαίο Μυελό. Συνήθως αναπτύσσεται αργά και δεν εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος.
Από που προέρχεται το Επενδύμωμα Εγκεφάλου;
Το Επενδύμωμα είναι όγκος που αναπτύσσεται από τα υποστηρικτικά κύτταρα του εγκεφάλου τα οποία ονομάζονται επενδυματικά. Τα κύτταρα αυτά «επενδύουν» το κοιλιακό σύστημα του εγκεφάλου όπου παράγεται και κυκλοφορεί φυσιολογικά το Εγκεφαλονωτιαίο Υγρό.
Γενικά, τα υποστηρικτικά κύτταρα του εγκεφάλου ονομάζονται Νευρογλοιακά Κύτταρα. Εμφανίζουν διάφορα σχήματα και παρουσιάζονται με 3 τύπους: το Αστροκύτταρο, το Ολιγοδενδροκύτταρο και το Επενδυματικό κύτταρο. Είναι κύτταρα τα οποία σχηματίζουν τον ιστό που περιβάλλει, στηρίζει, και προστατεύει τον Εγκέφαλο και τον Νωτιαίο Μυελό.
Από τα Νευρογλοιακά Κύτταρα προέρχονται διάφοροι Όγκοι Εγκεφάλου οι οποίοι ονομάζονται Γλοιώματα και παρουσιάζονται με 3 τύπους:
- Το Αστροκύττωμα (Πιλοκυτταρικό Αστροκύττωμα, Αστροκύττωμα 2ου Βαθμού, Αναπλαστκό Αστροκύττωμα και Πολύμορφο Γλοιοβλάστωμα) το οποίο προέρχεται από το αστροκύτταρο.
- Το Ολιγοδενδρογλοίωμα, το οποίο προέρχεται από το ολιγοδενδροκύτταρο.
- Το Επενδύμωμα το οποίο προκύπτει από το επενδυματικό κύτταρο.
Διαβάστε ακόμα:
Όγκος Εγκεφάλου.
Σε ποιους τύπους διαχωρίζονται τα επενδυμώματα;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) διαχωρίζει τέσσερις τύπους Επενδυμωμάτων:
- Το Υποεπενδύμωμα (Βαθμός κακοήθειας 1 κατά WHO): Πιο συχνά παρουσιάζεται στους ενήλικες παρά στα παιδιά. Η θέση εντόπισής του είναι στις κοιλίες του εγκεφάλου και γύρω από αυτές.
- Το Μυξοθηλώδες Επενδύμωμα (Βαθμός κακοήθειας 1): Συχνότερα παρουσιάζεται στους ενήλικες άνδρες. Εντοπίζεται κυρίως στο κατώτερο τμήμα του Νωτιαίου Μυελού, στο τελικό νημάτιο ή τον μυελικό κώνο.
- Το Κλασικό Επενδύμωμα (Βαθμός 2): είναι ο συχνότερος τύπος. Εμφανίζεται σε παιδιά και ενήλικες.
- Το Αναπλαστικό Επενδύμωμα (Βαθμός 3): Είναι ένας γρήγορα αναπτυσσόμενος όγκος που συχνά εντοπίζεται στη κοντά στην βάση του Εγκεφάλου και σπάνια στον Νωτιαίο Μυελό. Με την κυκλοφορία του ΕΝΥ μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Έχει την τάση για υποτροπή.
Τα Επενδυμώματα βαθμολογούνται ανάλογα με την κακοήθεια που παρουσιάζουν από το 1 έως 3. Όταν ο βαθμός κακοήθειας είναι 1, παρουσιάζουν πιο αργή ανάπτυξη και όταν είναι βαθμού 2 ή 3, αναπτύσσονται ταχύτερα.
Ποια είναι τα αίτια για την εμφάνιση του Επενδυμώματος Εγκεφάλου;
Η ακριβής αιτία για την ανάπτυξη του Επενδυμώματος Εγκεφάλου δεν είναι γνωστή με σαφήνεια. Ενοχοποιούνται γενετικές και ανοσολογικές ανωμαλίες, περιβαλλοντικοί παράγοντες κτλ.
Φυσιολογικά, τα κύτταρα αναπτύσσονται με ομαλό τρόπο κάτω από τον έλεγχο των γονιδίων των χρωμοσωμάτων. Τα γονίδια αυτά ελέγχουν τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη των κυττάρων. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένα άτομο μπορεί να γεννηθεί με ελαττώματα στα γονίδια αυτά ή περιβαλλοντικοί παράγοντες (ακτινοβολία, χημικές ουσίες, κτλ.) να προκαλέσουν τέτοια βλάβη. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία μιας μάζας δηλαδή ενός όγκου. Δεν είναι απόλυτα κατανοητός ο μηχανισμός της άναρχης αναπαραγωγής των καρκινικών κυττάρων.
Τέλος, το Επενδύμωμα Εγκεφάλου εμφανίζεται συχνότερα σε ασθενείς με ορισμένες γενετικές διαταραχές όπως είναι η Νευροϊνωμάτωση τύπου 2.
Πως γίνεται η διάγνωση στο Επενδύμωμα Εγκεφάλου;
Η διάγνωση γίνεται με την απεικόνιση του εγκεφάλου. Χρησιμοποιείται η Μαγνητική Τομογραφία Εγκεφάλου με χορήγηση σκιαγραφικού μέσου και λιγότερο η Αξονική Τομογραφία Εγκεφάλου. Επίσης, απαραίτητη είναι η Οσφυονωτιαία Παρακέντηση. Η ακριβής διάγνωση γίνεται με την Βιοψία του Όγκου.
Η Μαγνητική Τομογραφία Εγκεφάλου παρέχει λεπτομερή εικόνα του Επενδυμώματος με σημαντικές πληροφορίες για την διάγνωση. Προσδιορίζει την θέση και το μέγεθος του όγκου. Είναι πληροφορίες που καθορίζουν και την θεραπεία. Κάθε φορά που υπάρχει υποψία για Επενδύμωμα ο έλεγχος περιλαμβάνει τον Εγκέφαλο και ολόκληρη την Σπονδυλική Στήλη.
Η Οσφυονωτιαία Παρακέντηση είναι επίσης απαραίτητη για την διάγνωση. Γίνεται λήψη δείγματος εγκεφαλονωτιαίου υγρού και καθορίζεται ο αριθμός των κυττάρων του όγκου ή άλλα παθολογικά ευρήματα. Ο αριθμός των κυττάρων αποτελεί και έναν δείκτη για την παρακολούθηση της θεραπείας.
Η Βιοψία του Όγκου. Η ακριβής διάγνωση γίνεται μετά την λήψη βιοψίας. Με την βιοψία επιβεβαιώνεται ιστολογικά ο όγκος και προσδιορίζεται ο τύπος και ο βαθμός της κακοήθειας.
Τι συμπτώματα προκαλεί το Επενδύμωμα Εγκεφάλου;
Τα συμπτώματα που προκαλεί το Επενδύμωμα Εγκεφάλου διαφέρουν μεταξύ των ασθενών και εξαρτώνται από την ηλικία, την θέση και το μέγεθος του όγκου.
Ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει:
- Πονοκέφαλο (κεφαλαλγία), ναυτία, έμετος, υπνηλία (λήθαργος).
- Αποφρακτικό Υδροκέφαλο.
- Επιληπτική κρίση. Μπορεί να είναι εστιακή ή γενικευμένη, να ξεκινάει με αύρα ή να παρουσιάζει μετακριτική φάση.
- Διαταραχές στην ισορροπία.
- Οπτικές διαταραχές (διπλωπία, θάμβος οράσεως, οπτικό έλλειμμα, κτλ.).
- Αισθητικές διαταραχές και αδυναμία. Αδυναμία ή αιμωδία στα άνω ή στα κάτω άκρα.
- Διαταραχή στην συμπεριφορά, την διάθεση ή την προσωπικότητα, Σύγχυση Ευερεθιστότητα.
- Απώλεια συνείδησης.
Τι συμπτώματα προκαλεί το Επενδύμωμα στην Σπονδυλική Στήλη;
Στην Σπονδυλική Στήλη το Επενδύμωμα μπορεί να προκαλέσει:
- Πόνο στην πλάτη ή στον αυχένα.
- Δυσκολία στην ούρηση.
- Μούδιασμα και αδυναμία στα χέρια, τα πόδια ή τον κορμό.
- Διαταραχές στην ισορροπία.
- Προβλήματα με σεξουαλικά προβλήματα και προβλήματα ουροποιητικού ή εντέρου.
Το Επενδύμωμα Εγκεφάλου στα βρέφη.
Στα βρέφη, το Επενδύμωμα προκαλεί συμπτώματα που σχετίζονται με Υδροκέφαλο (ή Υδροκεφαλία). Παρατηρείται ασυνήθιστα μεγάλο κεφάλι (μεγαλοκεφαλία), διεύρυνση της μετωπιαίας χώρας. Επίσης παρατηρείται διάσταση μεταξύ των οστών του κρανίου (ραφές και πηγές) και προσήλωση του βλέμματος προς τα κάτω (σαν ηλιοβασίλεμα). Η κατάσταση αυτή συνοδεύεται από ευερεθιστότητα, εμετούς, υπνηλία (λήθαργο), καθυστέρηση στην ανάπτυξη του παιδιού κτλ.
Ποιες είναι η θεραπεία και η αντιμετώπιση στο Επενδύμωμα;
Στην θεραπευτική αντιμετώπιση συμμετέχουν πολλές απαραίτητες ειδικότητες όπως είναι ο Νευροχειρουργός, ο Ακτινοθεραπευτής και ο Ογκολόγος.
Η θεραπεία στο Επενδύμωμα περιλαμβάνει την Χειρουργική Επέμβαση, την Ακτινοθεραπεία και την Χημειοθεραπεία.
Η Χειρουργική Επέμβαση για το Επενδύμωμα Εγκεφάλου.
Η Χειρουργική Επέμβαση είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπιση στο Επενδύμωμα Εγκεφάλου. Γίνεται με Kρανιοτομία και προτείνεται στους περισσότερους ασθενείς. Το Χειρουργείο έχει σαν σκοπό την ολική αφαίρεση του όγκου. Γενικά, χειρουργός αφαιρεί το μεγαλύτερο επιτρεπτό μέρος της μάζας του όγκου προσπαθώντας να διατηρήσει ανέπαφο τον υγιή εγκεφαλικό ιστό. Όμως, μερικές φορές είναι δυσχερής η πλήρης αφαίρεση με ασφάλεια. Τότε, μετά το χειρουργείο ακολουθεί η ακτινοθεραπεία.
Διαβάστε ακόμα:
Κρανιοτομία.
Η Χειρουργική Επέμβαση για το Επενδύμωμα της Σπονδυλικής Στήλης ή του Νωτιαίου Μυελού;
Για το Επενδύμωμα της Σπονδυλικής Στήλης ή του Νωτιαίου Μυελού προτείνεται η χειρουργική αντιμετώπιση. Το χειρουργείο γίνεται με την χρήση του Χειρουργικού Μικροσκοπίου και την χρήση Διεγχειρητικής Νευροπαρακολούθησης. Συνήθως έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Εξαρτώνται όμως σε μεγάλο βαθμό από την βαρύτητα της νευρολογικής εικόνας πριν το χειρουργείο.
Η Ακτινοθεραπεία.
Η ακτινοβολία χορηγεί μεγάλη ποσότητα ενέργειας στα καρκινικά κύτταρα, με αποτέλεσμα να καταστρέφει το γενετικό τους υλικό. Με αυτόν τον τρόπο σταματάει ή επιβραδύνεται η ανάπτυξη και ο πολλαπλασιασμός των καρκινικών κυττάρων.
Η μετεγχειρητική Ακτινοβολία στο Επενδύμωμα Εγκεφάλου χρησιμοποιείται σε περίπτωση γνωστού ή πιθανού υπολειμματικού όγκου μετεγχειρητικά (το οποίο δεν αφαιρέθηκε πλήρως) και σε υποτροπή του όγκου. Συστήνεται και σε περιπτώσεις ολικής αφαίρεσης του όγκου αφού πιστεύεται ότι η μετεγχειρητική ακτινοβολία μειώνει την πιθανότητα υποτροπής. Συνήθως όμως αφορά τους πιο επιθετικούς όγκους, βαθμού κακοήθειας 2 ή 3.
Η Χημειοθεραπεία.
Η Χημειοθεραπεία καταστρέφει τα ταχέως αναπτυσσόμενα κύτταρα του όγκου με αποτέλεσμα την αναστολή της ανάπτυξής του. Δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στο Επενδύμωμα σε πολλές περιπτώσεις. Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις υποτροπής, παρά την χειρουργική αντιμετώπιση και την ακτινοθεραπεία.
Ποια είναι η πρόγνωση στο Επενδύμωμα Εγκεφάλου;
Η ανταπόκριση στην θεραπεία είναι γενικά πολύ καλή, διαφέρει όμως σε κάθε ασθενή και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες.
Η πρόγνωση είναι καλύτερη όταν επιτυγχάνεται η ολική (εκτεταμένη) χειρουργική αφαίρεση του όγκου. Πολύ σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πρόγνωση είναι ο βαθμός κακοήθειας του όγκου και η ηλικία του ασθενούς. Τα Επενδυμώματα με υψηλό βαθμό κακοήθειας, συνήθως υποτροπιάζουν μετά την θεραπεία. Γιαυτό το λόγο, ο ασθενής παρακολουθείται με σειρά από μαγνητικές τομογραφίες μετά την επέμβαση, για να εντοπιστεί έγκαιρα όποια υποτροπή. Ακόμα, η πρόγνωση είναι καλύτερη στους ενήλικες παρά στα παιδιά.
Επίσης, μεγάλη σημασία έχει η θέση του όγκου κοντά σε ευαίσθητες δομές του εγκεφάλου, όπως στον υποθάλαμο, το στέλεχος του εγκεφάλου κτλ. Τότε δεν είναι δυνατή η ολική αφαίρεση και ακολουθούν άλλες θεραπευτικές παρεμβάσεις. Η ακτινοθεραπεία βελτιώνει σημαντικά το προσδόκιμο και την ποιότητα της ζωής των ασθενών.
Γενικά, στο Επενδύμωμα Εγκεφάλου το ποσοστό επιβίωσης στην πενταετία είναι περίπου 84%.
Αυτός ο ιστότοπος παρέχει γενικές πληροφορίες και καμία πληροφορία δεν προορίζεται ή υπονοείται ότι μπορεί να αντικαταστήσει τις ιατρικές συμβουλές του ιατρού ή να χρησιμοποιηθεί για νομικούς σκοπούς. Σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε τον Νευροχειρουργό για οποία πάθηση ή θεραπευτική επιλογή μπορεί ο ίδιος να σας προτείνει.
Δείτε την Πολιτική Ορθής Χρήσης Ιστότοπου.